Antalya Sanayici ve İşadamları Derneği’nin olağan toplantısına katılan Akademisyen ve İşadamı Prof. Dr. Hayri Ülgen, işletmelerde stratejinin önemini anlattı.
Prof. Dr. Hayri Ülgen, Akra Otel’de gerçekleştirilen toplantıda konuşmaya, Ünlü Ressam Picasso ve Diego Velazquez’in ünlü resimleriyle başladı. Prof. Dr. Ülgen; iş insanlarına resimleri gösterip, hiçbir şeyin fotoğraflardaki gibi net ve belirgin olmadığını aktardı. İş yaşamını doğru analiz etmenin, fark edilemeyeni fark etmekle mümkün olacağına dikkat çeken Ülgen; “Yaşamda ve iş ortamında hiçbir şey bir fotoğraf kadar belirgin ve net değildir. Çalışma ortamının gerçekleri genellikle Picasso'nun resmindeki gibi şekil değiştirmiş olarak karşımıza çıkabilir. Picasso'nun resmine bakıp, Velazquez'in resmini görebilenlerin başarı olasılıklarının daha yüksek olduğunu söyleyebiliriz, diğerleri kübik şekillere bakıp yanlış anlamlar çıkarmaktan gerçekleri hiç göremeyecektir” diye konuştu.
"Şirketlerin Stratejileri Olmalı"
Şirketlerin gelecekte varlığını sürdürebilmeleri için stratejiler üretmesi gerektiğine dikkat çeken Prof. Dr. Hayri Ülgen; strateji kelimesinin tarihine ilişkin işadamlarına bilgi aktardı. Şirketlerin uyanık ve değişimlerin farkına varması gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Ülgen; “Eski Yunan’da, General Strategos’un savaşta birlikleri yönetme bilgisi ve sanatı. Stratejinin bilimsel bir disiplin olarak gelişmesi askeri alanda taşıdığı öneme borçludur. Askeri strateji ise savunma ve hücum yönünden askeri amaçların etkin ve verimli bir biçimde gerçekleştirilmesidir” dedi. Stratejiyi bir savaşta orduların girişecekleri hareketlerin ve operasyonların tasarlanması ve yönetilmesi sanatı olarak nitelendiren Prof. Dr. Ülgen, “Askeri strateji denilince aklıma başka bir kavram geliyor, örneğin Amerika, Vietnam’da başarılı oldu mu? Hayır olamadı, nedeni de stratejisinin elindeki donanıma, paraya dayalı olmasındandı. Ayrıca karşısında nereden çıkacağını bilemediği Vietnamlı askerler vardı. İçinde bulunduğunuz çevre, sizin başarılı olup olmayacağınıza etki ediyor. Çevresindeki değişkenlerin farkına varamayan, bağlantıları göremeyen şirketler zamanında müdahale gösteremediği için yavaş yavaş suda ısıtılan ve kaynayan kurbağa hikâyesine benziyor. Bu yüzden dikkat edin anlatılan sizin hikâyeniz olmasın” diye konuştu.
Stratejilerin Şirketlere Katkıları
İşletmelerde stratejik yönetimin, uzun vadede sağladığı katkılara değinen Prof. Dr. Hayri Ülgen; “Bizim işletmelerde stratejik yönetim dediğimiz, işletmenin günlük ve olağan işlerinin yönetimi ile değil, işletmenin uzun dönemde yaşamını sürdürebilmesini mümkün kılacak ve ona rekabet üstünlüğü ile ortalama kar üzerinde getiri sağlayabilecek işlerin yönetimi ile ilgilidir” dedi. Uzun dönemli nihai sürece ulaşabilmek için planlama, organize etme, yürütme ve kontrol mekanizmasının işlemesi gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Ülgen, “Bu stratejik yönetim, uzun dönemde yaşamını devam ettirebilmesi, sürdürülebilir rekabet üstünlüğü ve ortalamanın üzerinden getiri sağlayacaktır” diyerek koşullara göre stratejilerin değişebileceği uyarısında bulundu. Farklılık ve sürdürülebilir olmayı, Charles Darwin’in teorisine atıfta bulunarak anlatan Prof. Dr. Ülgen, şöyle devam etti: “İki türlü evrim var. İşletmelerin de aynen biyolojik türler gibi çevreye uyum sağlamaları gerekiyor. Uyum sağlayamayanların yaşamlarını sürdürebilemeleri çok zor. Rekabet üstünlüğünün sürdürülebilmesi, işletmelerin değer yaratan stratejilerinin rakipler tarafından taklit edilemediği ve uygulanamadığı durumlarda mümkündür. Stratejik yönetimde rakipler var. Rakiplere göre bir strateji oluşturmak gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Önce Analiz Sonra Görev
Metresan ve MedApp Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Hayri Ülgen, sunumunu şu ifadelerle sürdürdü: “En önemli evre analiz, ondan sonra görev, geniş görüşlülük, amaç ve hedeflerimizi, temel ve alt stratejileri belirleyip kontrol edip uyguluyoruz. Ancak bu bir süreç ve sürecin sonunda yaptığınız işi kontrol etmeniz gerekiyor. Eğer stratejiyi yanlış kurduysanız onu değiştiriyorsunuz. Eğer dış çevreyi analiz edemediyseniz onu değiştirip yeniden analiz ediyoruz. İş çevresine girebilecek yeni firmaların yarattığı tehdit, işletmenin ürününe alternatif olabilecek ikame malların yarattığı tehdit, tedarikçilerin pazarlık gücü, müşterilerin pazarlık gücü, pazarda yer alan rakipler arasındaki rekabetin şiddetidir. Aynı segmentte olan araçlar rekabet içerisinde olur. Eğer bir sektöre giriş engelleri çok ise bu cazip bir sektör değildir. Değerin yaratılıp, yaratılmadığı müşterinin satın aldığı mal ve hizmeti algılaması sonucu ortaya çıkar. İşletme müşteriye değer yaratmak yaklaşımından hareketle, faaliyetlerinde bu değerin yaratılmasına yardım edecek olayları analiz etmek zorundadır. Değer yaratan faaliyetlerin toplam maliyeti ve bu faaliyetlerin sonucu elde edilen toplam gelir. Toplam gelir ile toplam maliyet arasındaki fark işletmenin kâr marjıdır. İşletmeler bu marjı arttırıp rekabet üstünlüğü elde etmeye çalışırlar.”
Toplantı, ANSİAD Başkanı Sadi Kan’ın, Prof. Dr. Hayri Ülgen’e günün anısına plaket takdimiyle sona erdi.
