Güneş D vitamini emilimi açısından vücut için son derece yararlıyken, bilinçsiz güneşlenmeyle pek çok cilt rahatsızlığına davetiye çıkarabiliyor. Bir yıl boyunca beklenilen yaz tatilinin vücutta istenmeyen sonuçlar bırakmaması için güneşten korunmaya özen gösterilmesi gerekiyor. Antalya Yaşam Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Uzm. Dr. Yeşim Yayla, yazın cilt sağlığının korunması için önerilerde bulundu.
Kaynak: www.yasamhastaneleri.com
Yaşam kaynağı olan güneş, bağışıklık sistemimizi güçlendirir, kan dolaşımımızı hızlandırır ve D vitamininin sentezini sağlar. Ancak uzun süre güneş ışınlarına maruz kalan ciltte, bazı DNA parçaları hasar görür. Zamanla cilt sertleşir, çizgiler kırışıklara dönüşür ve yaşlanma başlar. Güneş ışınları ciltte çil, açık ve koyu renkte lekeler, hızlı yaşlanma, katarakt ve kanser oluşumuna sebep olabilir.
Güneşin cilde etkisi, coğrafi bölgelere, mevsimlere, yüksekliğe ve günün saatlerine göre değişir. Sabah güneşi: Güneş ışınları sabahları 10:00-16:00 saatleri arasında daha dik ve etkilidir. Bu ışınların şiddeti yaz aylarında artar.
Bulutlu havalarda Ultraviyole (UV) ışınları bulutlar tarafından kısmen emilse dahi bu ışınlarının yüzde 60-80’i bulutlardan geçerek cilde ulaşır. Bulut tabakası çok kalın olduğu zaman, tehlike olmadığı kabul edilebilir. Leke ve kanser riski taşıyan bir cilt tipiniz varsa, bulutlu havalarda bile güneşten korunmanız gerekir.
Ekvator'a yaklaştıkça güneş ışınları yeryüzüne daha dik iner. Bu nedenle Ekvator'a ne kadar yakınsanız güneşten o kadar fazla etkilenirsiniz. Dağlarda UV miktarı daha fazla olması sebebiyle güneş çok etkilidir. Deniz, havuz, göl gibi ortamlarda, sudan yansıyan güneş ışınları çok şiddetli olur. Ayrıca UV ışınları suyun en az 30 santim altına kadar ulaşır. Aynı yansıma etkisi nedeniyle kar da çok tehlikelidir. Kış ortasında kayak yapmaya gidenler, solaryum etkisi yaşar. Bu açıdan karlı bölgelerde güneşten çok iyi korunmak gerekir.
Güneşin etkileri cilt rengine ve tipine göre değişir. Kızıl saçlı, beyaz tenli ve çilli olanlar en riskli grubu oluşturur. Kanser tehlikesine karşı duyarlı olan bu gruptakilerin güneşten iyi korunmaları gerekir. Bu cilt tiplerindekilerde güneşlenmek ciltlerini yakıp kızartır, ciltleri soyulur ancak bronzlaşmaz aynı zamanda vücutlarında güneş kaynaklı çil ve lekeler görülür.
Açık tenli, kumral olanlar ciltlerini koruyarak ve nemlendirerek bronzlaşabilir. Ancak bronzlaşmaya müsait olan bu cilt tipine sahip olan kişilerin de güneşin kalıcı hasarlarına karşı dikkat etmesi gerekir.
’İmtiyazlı cilt’ olarak tanımlanan koyu buğday tenliler ise, güneşte kızarmadan esmerleşmeye başlar. Ama lekeler ve kanser riskine karşı bir garantisi yoktur.
İdeal olan güneş koruyucunun 2 temel özelliği vardır. Bunlar; hem UVB hem de UVA ışınlarından koruması ve kozmetik olarak kabul edilebilir bir yapıya sahip olmasıdır. Etiketinde ‘geniş spektrumlu’ ibaresi bulunan ve koruma faktörü (SPF) 30 veya üzerinde olan kremlerin kullanılması gerekir.
Ayrıca güneş koruyucu krem, cilt tipine ve yaşa uygun seçilmelidir. Cildi kuru olan kişiler krem tercih etmeli, yağlı olanlar jel-losyon formunda yağsız ve su bazlı ürünleri, alerjik ciltlerse mineral formdaki ürünleri kullanmalıdır.
Sivilceli cildi olanlar için gözeneklerde tıkanmaya yol açmayan formlar, çocuk ve gebeler için kimyasal içermeyen fiziksel filtreler, yaşlılar için yoğun ve krem formunda olan ürünler gerekir.
