Skolyoz (Omurga Eğriliği) Nedir?

Opera Yaşma Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı UZM. DR. Kamer Olgun Turgut  skolyoz hastalığını, çeşitlerini ve tedavi yöntemlerini anlattı.

Kaynak: www.yasamhastaneleri.com

Skolyoz, bilinen en eski omurga deformitesidir. Normal ve sağlıklı bir omurgada omurlar arkadan bakıldığında yukarıdan aşağıya doğru;  boyun, sırt ve bel bölgelerinde düz bir hat şeklinde uzanır. Skolyozda ise omurlar, sağa veya sola doğru yer değiştirir ve kendi eksenleri etrafında rotasyon yapar. Skolyozun nedeni tam olarak saptanamasa da, doğumsal yapısal bozukluklar, sinir ve kas hastalıkları, omurga tümörleri, travma, omurga enfeksiyonları, metabolik hastalıkların sebep olabileceği söylenebilir. Skolyoz bir hastalık değil, bir bulgudur.

Skolyozun erken döneminde hastaların hiçbir yakınması yoktur. Pek çok hastaya tesadüfen tanı konulur. İlk bulgu görüntü bozukluğudur. Genellikle gelişim çağındaki çocukta omuz seviyesindeki fark, sırtın bir bölümünde kabarıklık, kalçaların aynı seviyede olmaması gibi bulgular nedeniyle hekime başvurulur. Fizik muayenesini yapan doktor, tanıyı ayakta çekilen ve tüm omurgayı içeren röntgen tetkiki ile koyar. Omuzlarda, kürek kemiklerinde, meme seviyesinde ve bel kıvrımlarında görülen simetri bozuklukları fizik muayenede ilk fark edilen bulgulardır.

Skolyoz tanısı  konulan hastaya  ilk olarak röntgen filmi çekilir. Buradaki amaç, omurgadaki eğriliği doğrulama, eğriliğin büyüklüğünü ve yerini tespit etmektir. Çekilen grafilerde skolyozun formu ve derecesi belirlenerek, uygun tedavi yöntemlerine karar verilir. Her zaman aynı düzeyde seyrini sürdürmeyen skolyozun eğriliği ilerleyebilir veya nadiren düzelebilir. 10 derecenin altında skolyoz tanısı konulmaz. 20 - 40 derecelik eğriliğin en çok görüldüğü dönem ergenliktir. Orta seviyede kabul edilen bu eğrilikte egzersiz ve fizik tedavi önerilir. 30 derecenin üzerindeki açılar, erişkin dönemde ilerleme riskini yükseltir. 50 derecenin üzerindeki eğrilikler, erişkin dönemde kesin ilerleme ile sonuçlanır ve sağlık problemlerini oluşturur. Ölçümlerde 5 derecelik ölçüm hataları bile tedavi seçimini etkilemesi açısından oldukça önemlidir.

Skolyozda tedavisinin ana hedefi eğriliğin ilerlemesini önlemektir. Cerrahinin önlenmesi veya geciktirilmesi amacıyla uygulanan korseleme, gece boyunca (8-12 saat), kısmi (günlük 12-20 saat) veya tam zamanlı (günlük 20-24 saat) olarak önerilebilir. Hastanın egzersiz programı kendisine özel planlanır. Postür egzersizleri, germe egzersizleri, yana ağırlık aktarma egzersizleri ve solunum egzersizleri yapılır. Skolyoz, konservatif tedavilerle ve cerrahi dışı yöntemlerle düzeltilemez, aksine eğrilik belli derecenin üzerinde artarsa, takipteki omurga cerrahı hastanın muayenesini yapar. Bu durum cerrahi yöntemlerin gerekliliğini ortaya koyabilir.